Gili Hoxhaj

Gili Hoxhaj është e lindur në Istog, ku ka përfunduar shkollimin fillor dhe të mesëm. Studimet i ka përfunduar në Departamentin e Gazetarisë në Universitetin e Prishtinës. Ka punuar për më shumë se 1 vit në “KultPlus”. Që nga viti 2019 punon si gazetare e kulturës në Kohavison-KTV.

Dyerve të përplasura

Sa herë e kemi kapur veten për flokësh
derisa numërojmë centët e fundit
me të cilët s’mund të ushqejmë as veten.
Spitaleve,
paguajmë që të mos vdesim.

Nën kuletën e rrjepur na flenë ditët pa shpresë,
dimë të numërojmë deri në të nesërmen,
përkëdheljet janë shpëtimi i vetëm derisa fëmijët tanë trashëgojnë lodrat e atyre që janë bërë gra e burra.

Mjaftohemi vetëm me frymëmarrje,
sepse kështu na kanë mësuar ta ngushëllojmë veten!
Se pa zgjidhje është veç vdekja,
kanë harruar se nën çeremidet e thyera, vdesim secilën ditë.

Verbohemi çdo ditë nga pak nga pluhuri prej të cilit s’e njohim as veten në pasqyrë,
dyert tona ua hapin të tjerëve,
na rrjepin nga ëndrrat për ata që s’kanë shkelur as mbi lloçin e të mbathurave tona,
as mbi mindilin që s’na i fshin as sot djerset,
që janë palosur nën rrudha.

Prej klithmave na shtjerret zëri,
atëherë dukemi të kënaqur e endemi oborreve të rrethuara me tela të ndryshkur,
ata enden oborreve të botës
e flasin për vlerat të cilat i kanë djegur në zjarrin e parë.

S’kemi as faj që rrugëve i lemë ankesat me ata qe fatin e njëjtë e përjetojnë ndryshe,
kafeneve i kemi larë gjynahet e të gjithëve,
mes tymit të duhanit kemi vajtuar fatin e të parëve,
kemi rënkuar kur i kemi numëruar dhimbjet e trashëguara
për ta pranuar se s’jemi as vetë më mirë.

Veç fëmijët na i ndezin shkëndijat,
sa herë fryejnë qirinjtë e datëlindjes
neve na mbarojnë përrallat.
Përmes ninullave,
Të ardhmen ua patëm premtuar ndryshe.

Një loke që s’këndoi

Sa kam dashtë mos me hesht për ty,
kur edhe vetës ia ulje shikimin
se këtu ishte tepër vonë më i nxan lindjet e diellit.

Në kullën tande, guri ka mbet më i ftohtë se uji i kroit që s’ma shun etjen e mallit për kangën tande.
Nji dërrasë e kalbur mi përfytyron hapat e lehtë të vallëzimit tënd, kur në oborr binte terri.
Me ato dërrasa ndërtoje urën e fëmijërisë time.

Në atë kullë janë ringjallur rrënjët tua,
e kanë marrë udhë meloditë e huaja.
Nga ti rridhte kënga e parë në djepin e fëmijëve.
Zëri yt i mbyllur në dhomën e ftohtë,
i qetësonte dhe degët në erë.
Por ti kurrë nuk e vallëzove melodinë e shpirtit tand,
as nuk këndove kurrë, pas ninullave me gjysmë zëri.

Sa shpesh e kam nis vallen e lutjeve për ty,
e sa vështirë e kam shu zjarrin e mallkimeve që t’i përshpërisnin.
Aty,
mbi kokën tande varun rrinte pushka,
e nën jastakun tand prehej urtësia e nji gruaje që dinte të këndoj,
por që zëri i saj s’dëgjohej as kur rënkonte nga dhimbja.
Mbi atë gur nise tregimin e andrrës tande,
kur fëmijët luteshin vetëm për nji këngë.

Pa zërin tënd s’na flihej,
E ty të buzëqeshte fytyra, derisa në bërryl të dorës të mposhte frika.
Kur këndoje,
Ti mendoje se më bukur nuk bëhet në këtë botë,
më bukur nuk u bë më kurrë pa ty.

(Dedikuar çdo gruaje që këndimin e pati në zemër, por nuk u dëgjua kurrë për shkak se zëri dhe kënga e tyre ishte turp për kohën dhe shoqërinë në të cilën jetonin. Shumë prej tyre kanë ikur nga kjo botë pa e çuar as edhe një këngë deri në fund dhe disa ende jetojnë të strukura nën hijen e paragjykimit.)

Prej bjeshkës e pashë qysh digjet fshati

Prej bjeshkës e pashë qysh digjet fshati,
qysh niset lufta
e qysh ndalet kanga.
Qysh u shpërndanë zogjtë prej krismave
kur para syve na e vodhën pranverën.
—
Tu e pa tymin që dilte prej shpisë,
mu duk’ që po ma djegë fmininë e djalit,
krenarinë e burrit,
e mundin e plakut që
ma s’kollitej, por lutej për ata që si kish pranë.
—
S’kisha ba kurrë kaq hapa larg shpisë,
se çdo ditë
aty e kam tymos oxhakun
për t’i dhënë ngrohtësi,
e shije gjellës.
Atë ditë mendoja se a do t’i gjejmë të paktën themelet
e
ndoshta nga larg do ta paguajnë për neve biletën e kthimit.
—
Ish vështirë me i pa ditët tua tu u djegë,
kur hapat bahen ma të randë
se pesha e çantave në shpinë,
e gjërave që doja t’i shpëtoja;
edhe
ajri ma i randë ish
se fëmija që e mbaja ngrykë.
Ai veç sa kish msu me ecë,
nuk i harroj
hapat e tij të parë mbi rrugën e pasigurtë,
ato ditë kur dukej se të gjithë kishim harru qysh ecet.
—
S’kujtonim se kush ishim:
Shtegtarë të lirsë,
a të vdekjes.
Krejt ishim përmbledhur në nji identitet,
e ashtu
rrugën e morëm bashkë,
disa i pamë të vdekur,
e disa i pamë tek vinin në jetë
afër zjarrit të ndezur shpejt.
Aty pranë, njërit ia vunë emrin Çlirimtar e tjetrit Atdhe,
duke shpresuar se do të ktheheshim në atdheun e çliruar,
por
A do të çlirohemi ndonjëherë nga ndjesia e tmerrshme e kujtimit?
—
Flinim ma pak se sa që flisnim,
plaku i shpisë ndezi të fundit cigare
derisa rrudhat ia bënë shikimin më të butë,
‘do ta ndërtojmë shtëpinë e re
mbi kujtimet e vjetra’,
Në fyt më janë pllakosur fjalët
që kurrë si kam përbi:
‘Shtëpinë e ndërtojmë
por dhomat me çka t’i mbushim’.

Tregimi mbetet i shkurtër

Për tregimet që ua zemë frymën
Kur veten s’ndalemi ta dëgjojmë se si ky shi e lanë pluhurin
që ne e krijuam në nguti.

Nën lutjet pa zë,
ditën besonim dritën e një dielli tjetër,
hiç besnik ndaj vetes.
As atëherë, as sot
kur nënat bindshëm kujtojnë se mund ta hekurosin fatin tonë,
si këmishën në ditën e parë të punës.

Harta e brendshme
mbahet në hapat e rrugëve të paasfaltuara,
atyre që ta kujtojnë transparencën e shiut,
në një ditë ku dielli ka pak hise.

Tregimi mbetet i shkurtër,
në memorien e mjegulluar,
derisa ne besonim diellin e një stine tjetër,

mbase në një mot të ri,
do të harrojmë të numërojmë radhazi.